علی یوسف آبادی ، امیر یاشار فیلا ، مهدی ناظمی ، مهدی فولادگر ، علی علیزاده ، مسعود احمدنژاد ، ف الف ، مائده علیشاهی ، عباس غفاری ، حسن ابراهیمی ، سایه ذاکری ، شادین امانی ، بهناز فردوسی ، حمید رستمی ، مونا آخرتی ، س بنائی ، م افتخاری ، شاهین کاظمی نژاد ، کورش نیکزاد ، سیامک مطلبی ، بابک کریمیان ، شهرام محمدی اقدم
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شمار فک‌های آبی دریای کاسپین، طی چند دهه اخیر به دلایل گوناگون، از جمله آلودگی آب ، وجود عوامل بیماری‌زا، کاهش چندین برابری منابع خوراک این گونه جانوری و کشتار دسته‌جمعی آنها از سوی شکارچیان، به شدت کاهش یافته است.
امیر عبدوس، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان، می‌گوید که شمار فک‌های آبی دریای کاسپین طی دهه‌های اخیر از یک میلیون به یکصدهزار قلاده کاهش یافته است.
وی در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، همچنین گفته است که فک دریای کاسپین کوچک‌ترین گونه در میان فک‌های جهان است و «شاخص زندگی در دریای کاسپین» به شمار می‌رود.
تاریل ممدلی، معاون وزارت محیط زیست جمهوری آذربایجان در امور زیست آبی نیز می‌گوید که از دهه شصت آمار فک‌های کاسپین به دلایل گوناگون، از جمله آلودگی آب دریا، وجود عوامل بیماری‌زای متعدد، کاهش چندین برابری میزان ماهی‌های کیلکا که خوراک عمده فک‌های کاسپین به شمار می‌رود، به شدت کاهش یافته است.
برابر آمار، در سال‌های ۱۹۹۷ و ۲۰۰۰ در مجموع ۲۵-۳۰ هزار فوک دریایی در شمال کاسپین به صورت دسته‌جمعی کشته شده‌اند.
آقای ممدلی می‌گوید که از سال ۱۹۹۵ شکار رسمی فک‌های کاسپین که غالبا در روسیه و قزاقستان انجام می‌گرفت، متوقف شده است؛ اما درباره فک‌های کاسپین باید تدابیر اساسی دیگری اندیشیده شود.
«این جانوران در ماه‌های سرد زمستان به آب‌های شمالی دریای کاسپین کوچ می‌کنند تا فرزندان خود را بر روی یخ به دنیا بیاورند و متاسفانه مناطق شمالی، به‌ویژه آب‌های قزاقستان، آلودگی نفتی زیادی دارند.»
امیر عبدوس درباره شکار فک‌های دریای کاسپین اظهار داشته است که شکار این جانور ادامه دارد و طمع استفاده از پوست این جانوران، آنان را هدف هجوم شکارچیان کشورهای روسیه، ترکمنستان و قزاقستان قرار داده و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جمعیت این گونه جانوری وارد کرده است.
وی با اشاره به این که فک‌ها هنگام صید و شکار برای صیادان مزاحمت ایجاد می‌کنند و گاهی ماهی‌های داخل تور را می‌خورند، ادامه داد: این امر یکی از دلایل مهم مرگ‌ومیر این جانوران از سوی کشور ماست، زیرا شناورهای صیادی آنها را از بین می‌برند.
ممدلی که نماینده جمهوری آذربایجان در کمیسیون مشترک محیط زیست دریای کاسپین، متشکل از پنج کشور ساحلی این دریاست، می‌گوید طی دو سال گذشته که ایران ریاست کمیسیون مشترک را بر عهده داشته، تنها دو بار نشست مشترک برگزار شده و از ماه دسامبر سال گذشته تاکنون، تشکیل یک جلسه کوتاه در مورد وضعیت ماهی‌های خاویاری دریای کاسپین و اعمال ممنوعیت صید این گونه‌های در حال انقراض، تا کنون به تعویق افتاده است.
به گفته وی، با این رویکرد، نمی‌توان چشم‌به‌راه بهبود وضعیت زیست‌محیطی دریای کاسپین بود.
کاهش چشمگیر آمار گونه‌های جانوری دریای کاسپین، نگرانی‌های بسیاری را دامن زده است. کاهش ۱۰ برابری ماهی‌های کیلکا، کاهش صید ماهی‌های دریای کاسپین ازسه هزار تن در سال ۱۹۸۵ به ۱۰۰ تن در سال گذشته، نمونه‌ای از زنگ‌های خطری هستند که در زمینه وضعیت نامناسب زیست‌محیطی دریای کاسپین به صدا در آمده‌اند.
فک‌های دریای کاسپین، به‌ویژه در مناطق نفتی ساحلی «مانگوستائو» در قزاقستان، تاکنون چندین بار به صورت دسته‌جمعی کشته شده‌اند: برابر گزارش‌های رسمی، ۳۳۰ قلاده در سال ۲۰۰۶ کشته شده‌اند که عامل آن نوعی ویروس معرفی شد، که هرگز به ماهیت آن اشاره‌ای نشد. در سال ۲۰۰۷ نیز ۱۰۰۰ قلاده، در سال ۲۰۰۹ حدود ۳۵۰ قلاده و در سال جاری نیز مرگ ده‌ها قلاده فوک کاسپین گزارش شد.
هنوز هم سازوکار عملیاتی کردن کنوانسیون محیط زیست دریای کاسپین که روز ۱۳ آبان‌ماه سال ۱۳۸۲ (۵ نوامبر ۲۰۰۳ میلادی) در تهران میان رییسان‌جمهور کشورهای ساحلی دریای کاسپین امضا شد، مورد بحث و مذاکره است.
